Wat is Sociale Angst?

Je nerveus voelen als je iemand voor het eerst ontmoet, klamme handen hebben als je iets aan je leidinggevende moet vragen, bang zijn om anderen te vertellen hoe je echt over iets denkt: dit zijn allemaal voorbeelden van Sociale Angst.

Veel mensen hebben wel eens over sociale angst gehoord, maar weten niet precies wat het is. Daarom vertel ik in dit artikel wat Sociale Angst precies inhoudt, hoe je het kunt herkennen en hoe het behandeld kan worden.

Sociale angst is de angst om negatief beoordeeld te worden door de mensen om je heen. Als je sociale angst hebt ben je in hoge mate zelfbewust. Dat betekent dat je continu bezorgd bent over wat anderen over je denken. Daarbij denk je vaak na over wat je moet doen of zeggen om zodat anderen je leuk of aardig vinden. Verder vermijdt je situaties waarin je jezelf moet voorstellen, je mening moet verdedigen, of de focus op jou ligt.

Je kunt ook last hebben van fysieke symptomen als je in sociale situaties bent. Voorbeelden hiervan zijn zweten, trillen, blozen, druk op de borst of hartkloppingen. In sociaal contact kun je meer gefocust zijn op hoe je overkomt dan op de interactie met de ander. Dit kan ervoor zorgen dat je moeite hebt om je te concentreren op wat de ander zegt. Het kan zelfs zo zijn dat je hierdoor een minder goede indruk achterlaat. Als je vaak last hebt van deze symptomen dan heb je mogelijk sociale angst.

Symptomen van Sociale Angst

Als je last hebt van sociale angst dan heb je mogelijk last van de volgende symptomen:

• Je bent angstig of nerveus als je bij andere mensen in de buurt bent.
• Je bent erg bang dat andere mensen je negatief beoordelen en je bent bezorgd over wat ze over je denken.
• Je bent erg zelfbewust wanneer je mensen om je heen hebt.
• Je bent angstig als je iets moet presenteren.
• Je bent lang van tevoren bezorgd als je een sociaal evenement hebt en kunt dit mentaal voorbereiden gedurende dagen of soms zelfs weken.
• Je vermijdt plaatsen of evenementen waar je in contact komt met andere mensen.
• Je bloost, zweet, trilt of hebt last van druk op de borst of hartkloppingen als je in sociale situaties bent.
• Je richt je zo erg op hoe je op anderen overkomt dat je moeite hebt om je te concentreren op de interactie die je met diegene(n) hebt.

Hoe is het om Sociale Angst te hebben?

Het is heel normaal om wel eens sociale angst te hebben. Veel mensen zijn nerveus of angstig wanneer ze een presentatie moeten geven of zichzelf moeten voorstellen aan iemand die ze niet kennen. Als je sociale angst hebt kan je presentatie er als volgt uitzien:

Je loopt het podium op. Je kijkt kort naar je collega’s want je voelt je al overrompeld door de situatie. Nu kijken ze nog met interesse naar je maar ze zullen er snel achter komen dat je een mislukkeling bent. Je kijkt nog maar eens naar de samenvatting van je presentatie, zeker wetend dat je alles zult vergeten zodra je je mond opendoet. 

Het enige waar je aan kunt denken is dat je fout na fout zult maken en dat iedereen dit zal merken. Je begint te zweten en merkt hoe je handen beginnen te trillen. Je weet zeker dat iedereen het doorheeft. Je bent bang dat je volledig zult blokkeren en dat je niks meer uit kan brengen. Zodra je jezelf voorstelt, zie je dat je collega Karen niet oplet.

Je zegt tegen jezelf “zie je wel, niemand is geïnteresseerd in je presentatie, je had een ander onderwerp moeten kiezen”. Als je publiek klapt aan het einde van je presentatie denk je dat ze dit alleen maar doen omdat ze het anders zielig voor je vinden. Het enige waar je aan kunt denken is dat je leidinggevende je gaat ontslaan door deze vreselijke presentatie…

Sociale Angst kan je op veel verschillende manieren beïnvloeden

Zoals je ziet kan sociale angst je op veel verschillende manieren beïnvloeden:

• Je denkt dat anderen je zullen bekritiseren of slecht over je zullen denken. Ook al zeggen anderen niets is je eerste gedachte nog steeds dat ze je aan het bekritiseren zijn.
• Je gelooft niet in je eigen capaciteiten. Bijvoorbeeld de hoofdpersoon in dit voorbeeld geloofde niet dat ze een goede presentatie kon geven, ondanks dat ze deze goed had voorbereid.

• Je hebt fysieke symptomen en denkt dat iedereen dit zal zien. Mensen die last hebben van sociale angst zijn erg angstig dat anderen hun fysieke symptomen zullen opmerken. Ze zijn bang dat anderen hen raar zullen vinden.

• Je minimaliseert positieve feedback. Als je positieve feedback krijgt zal je het meestal niet accepteren, omdat je meer gericht bent op je fouten dan op je algehele prestatie.

• Je vergroot de negatieve gevolgen uit. Je denkt dat anderen heel heftig zullen reageren op het moment dat je een fout maakt. Je kunt bijvoorbeeld denken dat anderen je niet meer willen zien of dat je wordt ontslagen zoals de hoofdpersoon in dit voorbeeld dacht.

In welke situaties voelen mensen met Sociale Angst zich angstig?

Als je sociale angst hebt zijn er veel verschillende situaties waarin je je nerveus of angstig kunt voelen. Vooral situaties waarin mensen een mening over je kunnen vormen of waarin je geëvalueerd wordt zoals de volgende situaties:

• Nieuwe mensen ontmoeten.
• In een groep zijn.
• Een presentatie of speech geven.
• In het middelpunt van de belangstelling staan.
• Vragen stellen, of gesteld worden of je mening geven.
• Bellen.
• Met mensen spreken die een zekere autoriteit hebben (professoren, leidinggevende).
• Geöbserveerd worden terwijl je iets aan het doen bent.

Veel mensen met sociale angst vermijden (enkele) sociale situaties. Ze gaan simpelweg niet of ze bedenken een excuus als “Ik ben moe” of “Ik ben druk”. Soms is dit niet eens een bewuste beslissing. De persoon voelt dat hij/zij geen zin heeft maar herkent dit niet als sociale angst.

Veelvoorkomende gedachten bij mensen met Sociale Angst 

• Ik ben niet zo leuk/knap/interessant/slim als hij/zij. Mensen met sociale angst hebben vaak de neiging om zich te vergelijken met andere mensen. Aangezien ze meer letten op hun negatieve punten dan op hun positieve eigenschappen komen ze vaak slecht uit deze vergelijking.
• Wat ik zeg zal dom klinken. Deze gedachte komt vaak voor bij mensen met sociale angst. Ze zijn zonder reden bang dat ze niet in staat zijn om een slimme of aardige opmerking te maken en zijn bang dat anderen ze als dom zien.
• Ze zullen mij niet leuk vinden. Mensen met sociale angst denken vaak dat anderen hoge verwachtingen van ze hebben. Ze denken dat ze perfect moeten “presteren” om leuk of aardig gevonden te worden. Het is moeilijk voor ze om aan hun eigen hoge standaarden te voldoen. Daardoor raakt de persoon vaak nog angstiger in sociale situaties.
• Ik word zenuwachtig en iedereen zal het merken. Mensen met sociale angst denken vaak dat ze volledig transparent zijn voor anderen. Dat wil zeggen dat anderen kunnen zien of ze nerveus of ontspannen zijn. Anderen kunnen natuurlijk tot op zekere hoogte zien of we meer nerveus of meer ontspannen zijn, maar mensen die last hebben van sociale angst denken dat iedereen dit aan hen kan zien en dat ze hierdoor slecht over hen gaan denken.

Hoe kan sociale angst behandeld worden?

Sociale angst kan behandeld worden met Cognitieve Gedragstherapie (CGT), integratieve therapie en medicatie.

Cognitieve Gedragstherapie is één van de meest effectieve therapieën voor sociale angst. Het helpt je om beter om te gaan met negatieve gedachten, om minder te vermijden en om je sociale vaardigheden te verbeteren. Dit helpt om je minder angstig en meer zelfverzekerd te voelen. Als sociale angst met Cognitieve Gedragstherapie wordt behandeld dan heeft het een goede prognose.

De integratieve therapie waar ik mee werk combineert technieken uit de Cognitieve Gedragstherapie met een diepe en uitgebreide analyse naar de oorzaak van je angst. Je zult niet alleen leren hoe je met je angst om kunt gaan maar we zullen ook samen aan de achterliggende oorzaken werken. Deze manier van werken zorgt ervoor dat er een kleinere kans is dat de angst terugkomt en het is zelfs mogelijk om er volledig overheen te komen.

Een psychiater kan je medicatie voorschrijven zoals bijvoorbeeld antidepressiva (SSRI’s). Medicijnen kunnen je helpen om minder last te hebben van de symptomen van je angst en kunnen een steun in de rug zijn. Echter, wanneer je stopt met medicatie verdwijnt de verbetering. Om deze reden is het belangrijk medicatie te combineren met therapie, zodat je de geboekte vooruitgang ook kunt vasthouden na met je medicatie gestopt te zijn.

Sociale Angst komt heel vaak voor

Als je er last van hebt, ook al is het maar af en toe, is het fijn om te weten dat therapie er voor kan zorgen dat je je zekerder en meer ontspannen voelt in sociale situaties.

Als je meer wil weten over sociale angst of als je een afspraak wil maken dan kun je me bereiken via het contactformulier of mij bellen op het nummer:  (+34) 616 341 631.